هر آنچه در این مقاله میخوانید
تصورات غلط رایج، درباره روسیه
هنگامی‌که اسم کشور روسیه را میشنوید، چه تصوری نسبت به فرهنگ و شرایط زندگی در روسیه در ذهن شما شکل میگیرد؟
ممکن است تصور شما از روسیه، کشوری ناامن و جنگ زده با مردم خشک و آب‌وهوای سرد باشد. مافیایی بودن بیزنس در روسیه، نگاه استعمارگرایانه روسها نسبت به مردم ایران و نداشتن امنیت لازم برای مهاجرت و زندگی از گزارههایی هستند که احتمالاً درباره روسیه به گوشتان خورده است.
اما این تصورات تا چه حد درست هستند؟
شاید بتوان دلیل شکلگیری این تصورات درباره اوضاع فرهنگی-سیاسی روسیه که اغلب نادرست، کلیشهای و به‌دوراز واقعیت هستند را عدم وجود تبادل فرهنگی میان ایران و روسیه دانست.
همین مسئله باعث شده شناخت درستی از فرهنگ و شرایط کشور روسیه نداشته باشیم و باورهای غلط درباره روسیه را به‌سادگی بپذیریم.
هدف از نگارش این مطلب کلیشه زدایی از این باورها و رفع اشتباهاتی است که تصور عموم مردم درباره کشور روسیه را شکل میدهد.
اصلاح این باورها ازآن‌جهت اهمیت دارد که تجار ایرانی می‌توانند با شناخت درست و واقعبینانه از روسیه از فرصت معامله و بیزنس با شرکتهای روس استفاده کنند و از مزایای آن بهرهمند شوند.
روسیه مقصد امنی برای سرمایه گذاری، خرید ملک و یا مهاجرت تحصیلی و کاری است.
توجه داشته باشید قصد ما از انتشار این مطلب، ارائه تصویری بیعیب و نقص از روسیه و مردم آن نیست. روسیه هم مانند تمام نقاط دنیا نکات منفی دارد.
هدف، ارائه دیدی واقعبینانه نسبت به روسیه است که از تصورات غلط و کلیشهای رایج به دور باشد. در ادامه چند مورد از این تصورات غلط را باهم بررسی میکنیم:
تصورات غلط رایج، درباره روسیه
1.روسیه کشوری مافیایی است.
یکی از پررنگ ترین تصورات غلطی که در رابطه با روسیه وجود دارد مافیایی بودن بیزنس در روسیه و انحصاری بودن بازار است.
البته نمیتوان منکر وجود مافیا در خریدوفروش برخی کالاهای خاص با حجم معاملات هنگفت شد. درواقع انحصاری بودن بازار کالاهایی با حجم گردش مالی بسیار زیاد، کم و بیش در همه کشورهای جهان وجود دارد و مختص کشور روسیه نیست.
به‌عنوان مثال واردات کالایی همچون برنج در ایران نیز تا حد زیادی انحصاری است. در روسیه هم در بازار برخی کالاها که گردش مالی بسیار بالایی (صدها میلیون دلاری) دارند مافیا وجود دارد.
اما حتماً توجه کنید همانطور که گفته شد این مسئله فقط و فقط در رابطه با بیزنسهای خیلی بزرگ صدق میکند. درحالی‌که کل سهم صادرات ایران به روسیه، در بهترین حالت، یک میلیارد دلار هم نیست. با این حساب اگر در کل حدود صد قلم کالای صادراتی به روسیه داشته باشیم سهم کل صادرات هر کالا حدود ده میلیون دلار است.
بنابراین میتوان با قاطعیت گفت در سطح بیزنسهای کوچک و حتی متوسطی که بین شرکتهای ایرانی و روسی انجام میشود صحبت کردن از وجود مافیا بی معنی است. چراکه گردش مالی این بیزنسها معمولاً کمتر از حدی است که مافیا در آن فعالیت کند.
بدون شک اگر شرکتی محصولاتی باکیفیت و باقیمت مناسب ارائه دهد انجام معامله در کشور روسیه امکانپذیر است وهیچگونه مافیایی در این معاملات دخالت نمیکند.
برخی نیز تصور میکنند برای بیزنس و انجام معاملات تجاری در روسیه حتماً به ارتباطات قوی و وابستگی نیاز است. درحالی‌که داشتن ارتباطات قوی، از شرایط ضروری به ثمر رساندن یک معامله تجاری در روسیه نیست.
هرچند این مسئله که داشتن ارتباطات و وابستگیهای خاص به پیشرفت کار شما کمک میکند غیرقابل‌انکار است؛ اما همانطور که پیش‌ازاین نیز اشاره شد با توجه به سهم کم گردش مالی بازار صادرات ایران و روسیه در بخش خصوصی وجود ارتباطات قوی الزامی نیست.
با داشتن محصول خوب و قیمت مناسب، بدون وابستگی هم میتوان از مزایای معاملات تجاری با کشور روسیه بهره مند شد.
2.روسیه کشور ناامنی است.
عده ای روسیه را کشوری ناامن و خطرناک میدانند. این مورد نیز یکی دیگر از تصورات غلطی است که برخی درباره کشور روسیه دارند. اما چرا این تصور نادرست و به دور از واقعیت است؟
امنیت ابعاد مختلفی دارد. در بسیاری از موارد منظور افراد از عدم وجود امنیت در روسیه، مربوط به جنگ روسیه و اوکراین است. در رابطه با این مورد باید این نکته را یادآور شد که جنگ روسیه و اوکراین به هیچ عنوان مخل زندگی و آسایش در مناطق شهری نیست و مردم به طور کاملا عادی به زندگی روزانه میپردازند. هیچگونه وضعیت اضطراری و خطرناکی نیز وجود ندارد و ریتم زندگی کاملا عادی است. این موضوع را ایرانیان مقیم روسیه تایید میکنند.
بعد دیگر امنیت، امنیت اجتماعی زنان است. با توجه به آمار، کشور روسیه از نظر امنیت اجتماعی زنان وضعیت بسیار مطلوبی دارد و زنان حتی در ساعات بعد از نیمهشب، با وجود پوشش خاص و آزادشان، امکان تردد کاملا امن در سطح شهر را دارند. این مسئله، روسیه را به کشوری امن و مناسب برای مهاجرت خانوادگی یا دانشجویی تبدیل میکند.
تصورات غلطی نیز درباره نحوه برخورد پلیس روسیه وجود دارد. این تصور خشن و بزرگنمایی شده با توجه به برخی فیلمهای موجود در فضای مجازی و فیلمهای هالیوودی شکل گرفته که در اکثر آنها پلیس روسیه بسیار خشن و سختگیر جلوه داده میشود.
صحنه هایی از دستگیری برخی افراد با تیراندازی و ماشینهای یگان ویژه نیز این تصور را پررنگتر میکند. بدیهی است که این فیلمها مربوط به دستگیری افراد جنایتکار و خطرناک برای جامعه است. در تمام دنیا این سختگیری نسبت به این گونه افراد به خرج داده میشود و پلیس کشور روسیه نیز از این قاعده مستثنا نیست.
یکی از دلایل ایجاد این تصور در ذهن مردم تعداد زیاد فیلمهای به اشتراک گذاری شده از تصادفات جادهای روسیه در فضای مجازی است. درباره این فیلمها به این نکته توجه داشته باشید که تعداد زیادی از روسها روی ماشینشان دوربین نصب میکنند و به همین دلیل تعداد زیادی فیلم از تصادفات جادهای در روسیه وجود دارد.
وجود این فیلمها به معنای آمار بالاتر تصادفات در روسیه نیست. این حوادث هر روزه در همه کشورها رخ میدهند اما به دلیل عدم وجود دوربینها فیلمی از آنها در فضای مجازی پخش نمیشود.
امنیت اقتصادی کشور روسیه نیز وضعیت بسیار خوبی دارد. با تواجه به قوانین جامع و دقیق روسیه، این کشور مقصد خوبی برای سرمایه گذاری، خرید ملک و… است. شاهد آن هم حضور فعال و قوی بسیاری از شرکتهای بزرگ دنیا، حتی پس از خروج تعداد زیادی از شرکتهای بزرگ خارجی، پس از جنگ اوکراین است.
سیستم درمانی دولتی روسیه نیز به شکلی است که نه تنها به شهروندان روس، بلکه به افراد خارجی و مهاجر، حتی اگر به طور غیرقانونی در خاک روسیه باشند، به طور کاملا رایگان خدمات درمانی ارائه میشود.
3.روس ها نسبت به مردم ایران نگاه استعمارگرایانه دارند.
با توجه به تاریخ روابط میان ایران و روسیه بسیاری این تصور را دارند که نگاه مردم روسیه نسبت به ایران نگاهی استعمارگرایانه و منفی است.
باید به این نکته توجه داشت که در تمام دوران ها هر کشوری به فکر منافع سیاسی و اقتصادی خود بوده است. روسیه نیز در برههای از تاریخ از ضعف حکومت مرکزی ایران بهره برده است. ضعف حکومت مرکزی باعث میشود هر کشور خارجی به خود اجازه تهدید و سوء‌استفاده را بدهد.
اما این مسئله نباید باعث شود که امروزه از فرصتهای تجاری خوبی که در روسیه وجود دارد استفاده نکنیم. بسیاری از کشورها همچون ترکیه نیز گذشته سیاسی خوبی با کشور روسیه نداشته اند.
حتی کلیسایی در نزدیکی میدان سرخ مسکو وجود دارد که سالها پیش به مناسبت شکست امپراطوری عثمانی ساخته شدهاست. اگر بر فرض، بنای یادبودی از شکست ایران از روسیه در مرکز مسکو وجود داشت، چه شعارهای پرحرارتی که نمی‌دادیم. اما ترکیه به جای شعار و تهییج احساسات، روی توسعه اقتصادی و فرهنگی تمرکز کرده است.
برخلاف تصور اکثر مردم، دید مردم روس نسبت به ایرانیها کاملا خنثی است. دید یک فرد روس نسبت به یک ایرانی را میتوان با دید ما ایرانیان نسبت به یک آرژانتینی مقایسه کرد. بسیاری از ما تصور کاملا خنثی و بیطرفی نسبت به مردم این کشور داریم و جز موارد محدود چیزی از فرهنگ آن نمیدانیم.
مردم روسیه هم عموما نسبت به مردم ایران همچین حسی دارند. طبق تجربه شخصی، مردم روسیه بر اساس تصورشان از ایران به چهار دسته کلی تقسیم میشوند:
دسته اول کسانی هستند که تصور آنها از ایران به شکوه و جلال دوره هخامنشی باز میگردد و با تاریخ و تمدن ایران آشنا هستند. این قشر از مردم عموما قشر تحصیل کرده و اهل مطالعه روسیه هستند.
تصور قشر دیگری از جامعه که عموما افراد مسن جامعه هستند همچنان به دوره حکومت پهلوی باز میگردد و خاطرات و اخبار آن دوران را در ذهن دارند.
قشر دیگری، ایران را با احمدی نژاد و شعارهای ضد آمریکایی او می‌شناسند و او را تحسین میکنند.
درصد کمی از جامعه روسیه، ایرانیان را افراد مذهبی افراطی و متعصب تصور میکنند. اما به هیچ عنوان دید منفی و تروریستی نسبت به مردم ایران ندارند.
لازم به ذکر است که بعد از جریان اعتراضات نسبت به مرگ مهسا امینی دید بسیاری از افراد نسبت به ایران دستخوش تغییر شده است. این افراد ایرانیان را افرادی شجاع و طغیانگر در برابر بی عدالتی دانسته دولت و ملت ایران را از هم جدا میبینند.
4.صفات و اخلاقیات مردم روسیه
بسیاری از مردم، تصورات عجیبی درباره اخلاقیات و صفات مردم روسیه دارند و روسها را افرادی خشک، خونسرد و خشن می پندارند.
ریشه این تصورات عجیب را نیز می توان فیلمهای هالیوودی دانست که دربسیاری از آنها روس ها افرادی خشن و بی احساس جلوه داده می شوند.
درست است که مردم روسیه نسبت به ایران و کشورهای شرقی اخلاق خشکتری دارند اما تصور اکثر مردم نسبت به آنها با مقداری زیاده روی همراه است.
قطعا احساسات، بخش بزرگتری از شخصیت یک فرد شرقی را میسازد اما بی انصافی است اگر اهالی روسیه را افرادی کاملا بی احساس و مقرراتی بدانیم.
توجه داشته باشید خونسردی مردم در بسیاری از کشورهای دیگر همچون کشورهای اسکاندیناوی مانند سوئد و فنلاند دیده میشود و مختص روسیه نیست.
با این حال با توجه به تجربه شخصی، مردم روسیه افرادی غالبا مهمان نواز، خیرخواه و یاری گر بوده و با توجه به تنوع فرهنگی که در کشورشان با آن روبرو هستند پذیرای فرهنگ های جدید هستند. این صفات مثبت در نواحی جنوبی روسیه پررنگتر هم می شود.
نکته مهمی که در رابطه با شناخت ویژگیهای افراد روس باید در نظر بگیرید تفاوت فرهنگ و رفتار اهالی روسیه با اهالی شوروی سابق است.
در بسیاری از موقعیتها، جرم و جنایات، و یا کلاهبرداریهای مالی اهالی شوروی سابق همچون آذربایجان، به نام روسها ثبت میشود. در حالیکه خود روسها اکثرا در معاملات تجاری بسیار محتاط هستند و زیرکی و هوش تجاری ایرانیان را ندارند.
5.آب و هوای روسیه همیشه سرد است.
بسیاری از ما تصاویری از یخبندانهای شدید در روسیه را دیدهایم. بسیاری با استناد به همین عکسها تصور میکنند آب و هوای این کشور در تمام روزهای سال سرد و یخبندان است.
اما توجه داشته باشید که عمده این تصاویر مربوط به قسمتهای خالی از سکنه روسیه هستند و جزو مناطق پر رفت و آمد شهری محسوب نمیشوند.
مردم ایران با وجود سرمای بخش‌های قابل توجهی از کشور کانادا، کانادا را کشوری خوش آب و هوا تصور میکنند، اما نسبت به روسیه، تصوراتی به دور از واقعیت دارند.
در حالی که در شهرهای بزرگی همچون مسکو هر چهار فصل وجود دارد اما مدت آنها کوتاهتر است. تابستان‌های مسکو آنقدر گرم است که مردم برای شنا و آبتنی به رودخانه ها و دریاچه ها پناه می‌برند. همچنین با توجه به وسعت زیاد روسیه تنوع آب و هوایی زیادی در این کشور مشاهده میشود.
درست است که زمستانهای نسبتا طولانی و سرد از ویژگیهای آب و هوایی مهم کشور روسیه است اما سرمای هوا به شکلی نیست که زندگی را مختل کند یا آزاردهنده باشد.
این تصور که مسکو و سنت پترزبورگ و کازان و دیگر شهرهای بزرگ روسیه، همیشه سرد و یخبندان است، همان قدر اشتباه است که تصور کنیم آب و هوای تهران و مشهد و اصفهان، کویری و داغ و بی‌باران است.
6.مردم روسیه به زبان انگلیسی صحبت نمی کنند.
به طور کلی میتوان تایید کرد که بسیاری از مردم در روسیه به زبان انگلیسی مسلط نیستند. اما توجه کنید که این مسئله برای هر کشوری که زبان رسمی آن انگلیسی نیست بدیهی است و نمیتوان توقع داشت که در همه مکانها و موقعیتها مردم به زبان انگلیسی صحبت کنند. همانطور که در کشورهای دیگری همچون چین و فرانسه اینطور است.
اما این مسئله تا حد زیادی هم بستگی به هدف شما از سفر به روسیه و مکانهایی که در آنها رفت و آمد دارید دارد. قطعا اگر در هتل اقامت داشته باشید، از بخشها و مناطق توریستی دیدن کنید یا برای معاملات تجاری با شرکتهای معتبر به روسیه سفر کرده باشید مشکل زبان نخواهید داشت.
خود زبان روسی نیز زبان تقریبا مشکلی است و یادگیری آن احتیاج به ممارست و علاقه زیاد دارد.
نتیجه گیری:
شناخت درست تصورات غلط درباره یک موضوع و اصلاح این باورها شما را به دیدی واقعگرایانه از آن میرساند. تنها با استفاده از این شناخت و دید واقعگرایانه است که میتوان حداکثر استفاده و بازدهی را از یک موضوع دریافت کرد.
شناخت واضح کشور روسیه با توجه به هدفی که دارید، اعم از مهاجرت تحصیلی به روسیه، مهاجرت کاری به روسیه و یا معاملات تجاری با روسیه به شما کمک میکند رویکرد درستتری نسبت به تصمیم نهاییتان داشته باشید.
